Tasarım Başvuru ve Tescil İşlemleri

Tasarım Başvurusu Tescili

Tasarım, bir ürünün tümü veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütündür. Tasarım tescil sistemi içerisinde bir tasarım ancak “yenilik” ve “ayırt edici nitelik” şartlarını haiz olması koşuluyla korunmaktadır.

Yenilik: Bir tasarımın aynısının, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olmasını,

Ayırt Edici Nitelik: Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olmasını ifade etmektedir.

Endüstriyel yolla ve elle üretilen bütün ürünlerin dış görünümleri tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir. Örneğin; Ürünlerin ambalajları, Ambalajların üzerindeki desenler, Kumaş desenleri, Konfeksiyon ürünlerinin modelleri, Mobilyaların modelleri, Makinaların dizaynları, Araçların dizaynları, Araçların yedek parçaları tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir.

Türk Patent ve Marka Kurumu; Patentler, faydalı modeller, markalar, coğrafi işaretler, geleneksel ürün adları, tasarımlar ile entegre devre topoğrafyalarının ilgili mevzuat hükümleri uyarınca tescilini ve bu hakların korunması ile ilgili işlemleri yapmaktadır. Ayrıca sınai mülkiyet alanında Avrupa Birliği, uluslararası kuruluşlar ve yabancı ülkelerle ilişkileri yürütmekte, uluslararası başvuru ve tescil süreçlerine yönelik işbirliğinde bulunmaktadır.

Tek Bir Başvuru İle Birden Fazla Tasarımın Tescil Edilmesi

Bu işlem bir markanın veya tasarımcının tek bir başvuru ile birden fazla ürün tasarımının tescil

edilmesi üzerine işlem görmektedir. Birden fazla tasarımın tek bir başvuru ile kabul edilebilmesi içinde tescil kurallarınca aşağıda yer alan niteliklere sahip olması zorunludur.

Birden fazla tasarımın aynı takım içerisinde(Set olarak birden fazla parçanın bir arada olması) olması kaydı ile tescil işlemi gerçekleşebilmektedir.
Tasarımların aynı takımın alt parçası olarak zorunluluğu da bulunmaktadır. Eşit seviyede olmasa bile mutlaka bir alt tabaka özelliğinde yer alması gerekmektedir.

Tasarımın bileşik olarak bir ürüne ait olması gerekmektedir.
Birden fazla parçadan oluşması ve bu parçaların tümünün ürünü tam takım oluşturması üzerine bir oluşum göstermesi gerekmektedir.

Endüstriyel Tasarımlar En Fazla Kaç Yıl Korunma Altına Alınabilir?

Tescil edilen bir endüstriyel tasarım’ın korunma tarihi işleminin başlatıldığı tarihten başlayarak 5 yıl süresince devam etmektedir. Tescil uzatma işlemleri tek tip olup, sadece 5’er yıl uzatılarak en fazla 25 yıl bazına kadar uzatılabilmektedir.

Neler Tasarım Olarak Tescil Edilebilir?

Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.

Bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalajlar gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder.

“Yenilik” ve “Ayırt Edici Nitelik” Şartları Nedir?

Tasarım tescil sistemi içerisinde bir tasarım ancak “yenilik” ve “ayırt edici nitelik” şartlarını haiz olması koşuluyla korunmaktadır.

Yenilik: Bir tasarımın aynısının, ‘tescilli tasarım’ için başvuru veya rüçhan tarihinden önce; ‘tescilsiz tasarım’ için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce; dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olmasını,

Ayırt Edici Nitelik: Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim ile tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce ve tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim arasında bir farklılık olmasını ifade etmektedir.

Tasarım Başvurusu Tescili Başvuruları

Tasarım başvuruları başvuru sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri içeren başvuru formunu, tasarımın görünümünü yansıtan ve yayım yoluyla çoğaltılmaya elverişli görsel anlatımını, tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün adını, tasarımcının veya tasarımcı grubundaki tasarımcıların adlarını, tescil isteme hakkının tasarımcı veya tasarımcılardan ne şekilde elde edildiğine ilişkin bilgiyi içermelidir. Başvuruda ayrıca; tasarımın görsel anlatımını veya örneğini açıklayan tarifname verilebilir, tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünlerin sınıfı belirtilebilir.

Birden çok tasarımın tescil talebi, ek başvuru ücretinin ödenmesi şartıyla çoklu başvuru altında yapılabilir. Çoklu başvurularda, süslemeler hariç olmak üzere, tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı her bir ürünün, aynı sınıfa dâhil olması gerekir.

Ülkemizde tasarımların tescil süreci genel olarak şekli inceleme, yenilik incelemesi, yayım, itiraz ve belgelendirme olarak beş ana işlem sürecinden oluşmaktadır.

Tasarım Tescili Neyi Korur?

Tasarım tescili ürünün görünüm özelliklerini koruma altına alan bir sistemdir. Bu sistem ile;

• Üretim yöntemi
• Ürünün kullanım amacı
• Fonksiyonel özellikler yada teknik faydalar
  koruma altına alınamaz.

Biraz daha açık bir ifade ile tasarım tecilinde ürünün işlevi koruma kapsamına dahil edilmemektedir. Yüzyıllardan beri aynı işlevi yerine getirmek için kullanılan ürünler, farklı görsel özelliklere sahip olabilmekte ve bu sayede tasarım tescili ile korunabilmektedir. Bir başka ifadeyle tasarım tescili ile koruma altına alınan, ürünün kullanıcıya sağladığı fayda ya da ürünün sahip olduğu fonksiyonel özellik değil, ürüne has özgün tasarım özellikleridir.

Tasarım Başvurusu Tescili Hizmetlerimiz

• Tasarım başvurusu ve tescili
• Tasarım başvurusuna itiraz
• Tasarım yenileme ve devir işlemleri
• Tasarım adres ve ünvan değişikliği
• Tasarım hakları ihlalinin takip edilmesi
• Tasarım rehini, lisansı ve haczi
• Tasarım hakları tecavüzünde ihtiyati tedbir, baskın ve el koyma işlemleri

Tasarım Tescil Süreci İtiraz İşlemleri

Ülkemizde tasarımların tescil süreci genel olarak şekli inceleme, yenilik incelemesi, yayım, itiraz ve belgelendirme olarak beş ana işlem sürecinden oluşmaktadır.

Tasarım Başvurusu Şekli İnceleme

6769 sayılı Kanun’un ‘İnceleme’ başlıklı 64. maddesinin 1 ila 5. fıkralarında öngörülen hükümler çerçevesinde başvuru için gerekli evrakların başvuruda sunulup sunulmadığı, sunulmuş ise bu evrakların ilgili Yönetmelik maddelerinde açıkça ifade edilen nitelikte olup olmadığının incelenmesidir.

Tasarım tescil başvurularının şekli eksiklik içermesi durumunda Kurum, başvuru sahibine veya vekiline bu eksiklerin giderilmesi için süre tanımaktadır. Şekli eksikliğin süresi içerisinde giderilmemesi halinde tasarım tescil başvurusu yapılmamış sayılır.

Tasarım Başvurusu İçerik ve Yenilik İncelemesi

Tasarım tescil başvurusunda, yapılan inceleme sonrasında şekli şartlara uygunluk açısından bir eksik görülmemesi durumunda, başvuru Kanun’un ‘İnceleme’ başlıklı 64. maddesinin 6. fıkrası çerçevesinde içerik yönünden incelenir. Buna göre Kurum;

Tasarım veya ürün tanımına uygun olmayan, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı, 3 üncü madde kapsamına girmeyen gerçek veya tüzel kişilerce yapılan; dini, tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içeren ve yeni olmadığı tespit edilen tasarım tescil taleplerini reddeder.

Tasarım Siciline Kayıt ve Yayımlama

Şekli eksiklik içermeyen ya da şekli eksikliği süresi içerisinde tamamlanan ve içerik yönünden uygun bulunan tasarım tescil başvuruları Tasarım Siciline kaydedilir ve ilgili ilk Bültende yayımlanır. Başvuru sahibinin yayım erteleme talebi olması durumunda tasarım tescil başvurusu iki defa yayımlanır. İlk yayımda sadece sicil bilgilerine yer verilirken, ikinci yayımda sicil bilgileri ile beraber tasarımın görsel anlatımları da yayımlanır.

Tasarım Başvuru Kurum Kararına İtiraz

Kurum kararlarından zarar gören başvuru sahipleri, Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca verilen ret veya kısmi ret kararlarına karşı, kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde itirazda bulunabilir.

Karara itiraz, itiraza ilişkin gerekçelerin ayrıntılı şekilde yazıldığı imzalı karara itiraz formu ile Kuruma yapılır. Şekli eksiklik içermeyen itirazlar, Kurul tarafından incelenir.

Tasarım Tescil Süreci İtiraz Yapılması

Rekabet ortamının oluşturulabilmesi ve sanayinin gelişebilmesi için yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların tescille korunması, bu özelliği taşımayan tasarımların ise korumadan yararlanmaması gerekir.

Tescilli tasarımların özgün tasarımlar olabilmesi için periyodik olarak yayımlanan Bültenin özellikle meslek odalarınca takibi gerçekleştirilmeli ve itirazlar yapılmalıdır. İlanı yapılmış bir tasarımla ilgili olarak, üçüncü kişiler Kanunun 67. maddesine göre tescile konu tasarımın;

Tasarım ve ürün tanımlarına uygun olmaması,
Yeni ve ayırt edici nitelikte olmaması, ,
Kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı olması,
Ürünün teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm özellikleri,
Başka bir ürüne mekanik olarak monte edilmesi veya bağlanması için belirli biçim ve boyutlarda üretilmek zorunda olması, ,
Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamında yer alan hükümranlık alametleri ile bu kapsam dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dini, tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içermesi,
Kanunun 3. maddesi kapsamına girmeyen gerçek veya tüzel kişilerce başvurusunun yapılması,
Başvurunun kötü niyetli olduğu ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımı,
gerekçelerine dayanarak ilân tarihinden itibaren üç ay içinde tasarım tescil belgesinin verilmesine karşı Kurum nezdinde itirazda bulunabilirler.

Tasarım Tescil Belgelendirme İşlemleri

3 aylık yasal itiraz süresi içerisinde tasarım tesciline ilişkin itirazda bulunulmaması ya da yapılan itirazlar neticesinde alınan Kurul kararının “tescilin devamı” ya da “kısmen devamı” şeklinde olması durumunda tasarım tescil belgesi hazırlanır ve başvuru sahibine ya da vekiline gönderilir. Yapılan itirazın incelenmesi neticesinde alınan Kurul kararının “tescilin kısmen devamı” şeklinde olması durumunda, tasarım tescil belgesi bütün tasarımları içerecek şekilde hazırlanır. Ancak hükümsüz kılınan tasarımlar üzerinde “iptal” ibaresi yer alır.